Enflasyonun her geçen gün artması, milyonlarca memur ve emekliyi zorlu bir yaşam mücadelesine itiyor. Yüksek enflasyon karşısında ezilen vatandaşlar, her yıl olduğu gibi bu yıl da ocak ayında yapılacak maaş zammına odaklanmış durumda. Ancak, bu umutlar 2025 yılı için büyük bir hayal kırıklığına dönüşebilir. Sosyal Güvenlik Uzmanı Özgür Erdursun’un Dünya Gazetesi'nde yayımlanan köşe yazısı, ocak ayında beklenen maaş artışlarına dair karamsar bir tablo çizdi.
Erdursun, memur ve emekliler için 2025 yılında sadece enflasyon farkı ödeneceğini, herhangi bir maaş zammının yapılmayacağını belirtti.
Bu açıklama, zorlu ekonomik şartlar altında yaşayan milyonlarca kişi için endişe verici bir haber oldu. Zira enflasyon farkı, vatandaşların alım gücünü yükseltmek yerine sadece kaybettiklerini geri almayı amaçlayan bir düzenleme. Peki, enflasyon farkı nedir ve memur ile emekliler için ne anlama gelir?
Zam ve Enflasyon Farkı Arasındaki Fark Nedir?
Zam ve enflasyon farkı, sıklıkla birbiriyle karıştırılan iki kavramdır. Özgür Erdursun’un da belirttiği gibi, zam ile enflasyon farkı birbirinden tamamen farklı şeylerdir. Zam, kişilerin alım gücünü arttırmak amacıyla gelirlerine eklenen tutardır. Örneğin, maaşınıza yapılan bir zam, enflasyonun üzerinde bir artış sağlar ve sizin ekonomik koşullarınızın iyileşmesine katkıda bulunur. Ancak enflasyon farkı, fiyat artışlarının neden olduğu alım gücü kaybını telafi etmek için yapılan bir düzenlemedir. Yani, enflasyon farkı, sadece maaşınızın eski değerine kavuşmasını sağlar, reel anlamda bir gelir artışı yaratmaz.
Bu bağlamda, memur ve emekliler için 2025 yılında sadece enflasyon farkının verileceği haberi, gerçek bir gelir artışından mahrum kalacakları anlamına geliyor. Enflasyon farkı, aslında maaşların artmadığı, sadece kaybettikleri değerin geri kazandırıldığı bir düzenleme olarak değerlendirilmelidir. Erdursun’un açıklamaları, milyonlarca memur ve emeklinin 2025’te enflasyon karşısında alım güçlerinin ciddi bir artış yaşamayacağını işaret ediyor.
Enflasyon Farkı Ne Zaman Açıklanacak?
2025 yılında verilecek enflasyon farkı, 2024 yılının ikinci yarısındaki enflasyon oranlarına göre belirlenecek. Bu farkın netleşmesi için ise 2024 Aralık ayı enflasyon verileri bekleniyor. Özgür Erdursun’a göre, temmuz, ağustos ve eylül ayı enflasyon rakamları halihazırda belli olmuş durumda. Ancak ekim, kasım ve aralık ayına dair veriler henüz açıklanmadığı için tam olarak ne kadar enflasyon farkı ödeneceği belirsizliğini koruyor.
Merkez Bankası’nın yıl sonu enflasyon hedefinin yüzde 41,5 ile 45 arasında olduğunu vurgulayan Erdursun, aylık enflasyon rakamlarının bu oranlara uygun olarak açıklanacağını tahmin ediyor. Bu durumda, 2024 yılı ikinci yarısındaki enflasyon farkının memurlar için yüzde 10-11 aralığında, SSK ve Bağ-Kur emeklileri için ise yüzde 15-16 arasında olacağını öngörüyor. Yani, memur ve emeklilere bu oranlarda enflasyon farkı ödenecek ve maaşlar bu oranda güncellenecek.
Emekliler İçin Seyyanen Zam Talepleri
2023 Temmuz ayında memurlar için yapılan 8.077 TL seyyanen artış, memurların enflasyon karşısındaki kayıplarını bir nebze olsun telafi etti. Ancak bu düzenleme, emekliler için yapılmadı. Özgür Erdursun, 2025 Ocak ayında emeklilere de benzer bir seyyanen zam yapılması gerektiğini savunuyor. Temmuz 2023’te yapılan 8.077 TL’lik seyyanen artışın, ocak ayında yaklaşık 14.000 TL değerinde olacağını belirten Erdursun, bu miktarda bir seyyanen zammın emeklilere de uygulanması gerektiğini ifade ediyor. Bu artışın üzerine bir de enflasyon farkı eklenmesi durumunda, emeklilerin aylıkları daha güncel ve gerçekçi bir seviyeye ulaşabilir.
Ancak bu zammın yapılmaması durumunda, emekli maaşlarının giderek daha düşük bir seviyeye inmesi kaçınılmaz olacak. Çünkü TÜİK tarafından açıklanan enflasyon oranları, emekli maaşlarının değerini düşüren bir etki yaratıyor. Erdursun, emekli aylıklarının güncellenmesi için kök aylık hesaplamasında iyileştirmeler yapılması gerektiğini de belirtiyor. Bu düzenlemeler yapılmadığı sürece, emeklilerin yaşam standartlarının ciddi şekilde gerileyeceği öngörülüyor.
Memurlar ve Emekliler İçin Umutlar Kırılıyor
Milyonlarca memur ve emekli, ocak ayında yapılacak maaş düzenlemeleri için gözlerini hükümetin açıklamalarına çevirmiş durumda. Ancak SGK Uzmanı Özgür Erdursun’un açıklamaları, 2025 yılı için umutların pek de parlak olmadığını gösteriyor. Sadece enflasyon farkının verilecek olması, memur ve emeklilerin gerçek anlamda bir maaş artışı göremeyecekleri anlamına geliyor. Bu da, vatandaşların enflasyonun altında ezilmeye devam edeceği bir yılın habercisi olabilir.
Erdursun’un belirttiği gibi, zam ile enflasyon farkı arasındaki temel fark, birçok kişi tarafından yanlış anlaşılabiliyor. Bu farkın doğru bir şekilde kavranması, 2025 yılı için beklentilerin de daha gerçekçi olmasını sağlayacaktır. Enflasyon farkı, sadece mevcut maaşların değerini korumaya yönelik bir düzenlemedir. Ancak maaş artışları, vatandaşların alım güçlerini yükseltir ve hayat standartlarını iyileştirir.
Emeklilik Sistemi ve Enflasyonun Geleceği
Emeklilik sistemi ve enflasyon arasındaki ilişki, Türkiye’de son yıllarda daha da karmaşık bir hale geldi. Artan enflasyon oranları, özellikle sabit gelirliler olan emeklilerin yaşam koşullarını zorlaştırıyor. Emekli maaşlarının reel değerinin düşmesi, özellikle son yıllarda daha belirgin hale geldi. Bu noktada, hükümetin sadece enflasyon farkı ile yetinmeyip emeklilik sisteminde köklü reformlar yapması gerektiği sıklıkla dile getiriliyor.
Erdursun, emekli aylıklarının sadece enflasyon oranına göre güncellenmesinin yeterli olmadığını savunarak, emeklilik hesaplama sisteminde de ciddi değişikliklere gidilmesi gerektiğini belirtiyor. Aksi takdirde, gelecekte emeklilerin yaşam standartlarının daha da düşeceği uyarısında bulunuyor. Bu durum, yalnızca emeklilerin değil, mevcut çalışma hayatındaki milyonlarca kişinin de emeklilik dönemi için endişelenmesine neden oluyor.