İran, 1953 CIA Darbesi İçin ABD'ye Dava Açtı

İran’da 1953’teki CIA Darbesi İçin Dava Süreci Başladı

1953 yılında İran'da gerçekleştirilen ve Başbakan Muhammed Musaddık'ın devrilmesiyle sonuçlanan darbe konusunda İran, ABD'ye dava açtı. Bu dava, darbenin 71 yıl sonra yeniden gündeme gelmesini sağladı.

İlk Duruşma Tahran’da Gerçekleşti

İran'nın Tahran kentinde bulunan 55'inci Uluslararası Hukuk Mahkemesi'nde görülen davanın ilk duruşmasına pek çok vatandaş, gazeteci ve Musaddık'ın torunu Mahmud Musaddık katıldı.

Mahkeme hakimi Mecid Hüseyinzade duruşmanın başında, ülke genelindeki 20'den fazla eyaletten yaklaşık 402 bin İran vatandaşının davaya müdahil olduğunu açıkladı.

Davacılardan Açıklamalar

Aynı duruşmada, davacıların avukatlarından Şami Akdem, "CIA'nın, İngiliz istihbarat servisleriyle işbirliği içerisinde 19 Ağustos 1953'te İran'ın meşru hükümetine karşı bir darbe planladığını belirten belgeleri sunduk" dedi. Avukat, bu sürecin amacı olarak ise İngiltere'nin nüfuzunu kendi lehine çevirmek olduğunu vurguladı.

Avukat, İran halkının uğradığı zararların tazmin edilmesi için mahkemeden ABD'ye karşı maddi, manevi ve cezai tazminat talep ettiklerini ifade etti.

Mahmud Musaddık’ın Mesajı

Duruşmaya katılan Mahmud Musaddık, yaşlılığı nedeniyle hazırladığı yazılı metni oğlu Gulamali Musaddık aracılığıyla okuttu. Mesajında, dedesinin petrolü millileştirme mücadelesine tanıklık ettiğini belirtti ve mahkemeden, devrilmesinin ve ülkenin kaynaklarının yağmalanmasının yol açtığı kayıplar nedeniyle ABD aleyhine tazminat talep etti.

Davanın ilerleyen günlerde devam edeceği bildirildi.

Ajax Operasyonu ve ABD'nin Rolü

Başbakan Muhammed Musaddık, 19 Ağustos 1953 tarihinde ABD Merkezi İstihbarat Teşkilatı (CIA) tarafından düzenlenen ve "Ajax operasyonu" olarak bilinen darbe ile görevden alınmıştı. CIA'nın 2013 yılında gizliliği kaldırılan belgelerinde, bu darbenin ABD ve İngiltere'nin iş birliğiyle gerçekleştirildiğine dair kanıtlar bulunduğu ifade edilmiştir.

Belgelerde, "Askeri darbe, ABD dış siyasetinin bir parçası olarak CIA'nın yönetiminde gerçekleştirildi" denilmektedir.

İran, 1953 yılında İngilizlerin kontrolündeki petrolü millileştiren Başbakan Muhammed Musaddık'ın devrilmesiyle sonuçlanan darbedeki rolü nedeniyle ABD'ye karşı 71 yıl sonra açılan davanın ilk duruşması yapıldı. Tahran 55'inci Uluslararası Hukuk Mahkemesi'nde görülen davanın ilk duruşmasına davaya müdahil olan çok sayıda vatandaş ve gazetecilerin yanı sıra Musaddık'ın torunu Mahmud Musaddık (sol 4) da katıldı.

İran, 1953 yılında İngilizlerin kontrolündeki petrolü millileştiren Başbakan Muhammed Musaddık'ın devrilmesiyle sonuçlanan darbedeki rolü nedeniyle ABD'ye karşı 71 yıl sonra açılan davanın ilk duruşması yapıldı. Tahran 55'inci Uluslararası Hukuk Mahkemesi'nde görülen davanın ilk duruşmasına davaya müdahil olan çok sayıda vatandaş ve gazetecilerin yanı sıra Musaddık'ın torunu Mahmud Musaddık (sol 4) da katıldı.

İran, 1953 yılında İngilizlerin kontrolündeki petrolü millileştiren Başbakan Muhammed Musaddık'ın devrilmesiyle sonuçlanan darbedeki rolü nedeniyle ABD'ye karşı 71 yıl sonra açılan davanın ilk duruşması yapıldı. Tahran 55'inci Uluslararası Hukuk Mahkemesi'nde görülen davanın ilk duruşmasına davaya müdahil olan çok sayıda vatandaş ve gazetecilerin yanı sıra Musaddık'ın torunu Mahmud Musaddık (sol 4) da katıldı.

İran, 1953 yılında İngilizlerin kontrolündeki petrolü millileştiren Başbakan Muhammed Musaddık'ın devrilmesiyle sonuçlanan darbedeki rolü nedeniyle ABD'ye karşı 71 yıl sonra açılan davanın ilk duruşması yapıldı. Tahran 55'inci Uluslararası Hukuk Mahkemesi'nde görülen davanın ilk duruşmasına davaya müdahil olan çok sayıda vatandaş ve gazetecilerin yanı sıra Musaddık'ın torunu Mahmud Musaddık (sol 4) da katıldı.

İran, 1953 yılında İngilizlerin kontrolündeki petrolü millileştiren Başbakan Muhammed Musaddık'ın devrilmesiyle sonuçlanan darbedeki rolü nedeniyle ABD'ye karşı 71 yıl sonra açılan davanın ilk duruşması yapıldı. Tahran 55'inci Uluslararası Hukuk Mahkemesi'nde görülen davanın ilk duruşmasına davaya müdahil olan çok sayıda vatandaş ve gazetecilerin yanı sıra Musaddık'ın torunu Mahmud Musaddık (sol 4) da katıldı.

İran, 1953 yılında İngilizlerin kontrolündeki petrolü millileştiren Başbakan Muhammed Musaddık'ın devrilmesiyle sonuçlanan darbedeki rolü nedeniyle ABD'ye karşı 71 yıl sonra açılan davanın ilk duruşması yapıldı. Tahran 55'inci Uluslararası Hukuk Mahkemesi'nde görülen davanın ilk duruşmasına davaya müdahil olan çok sayıda vatandaş ve gazetecilerin yanı sıra Musaddık'ın torunu Mahmud Musaddık (sol 4) da katıldı.

İran, 1953 yılında İngilizlerin kontrolündeki petrolü millileştiren Başbakan Muhammed Musaddık'ın devrilmesiyle sonuçlanan darbedeki rolü nedeniyle ABD'ye karşı 71 yıl sonra açılan davanın ilk duruşması yapıldı. Tahran 55'inci Uluslararası Hukuk Mahkemesi'nde görülen davanın ilk duruşmasına davaya müdahil olan çok sayıda vatandaş ve gazetecilerin yanı sıra Musaddık'ın torunu Mahmud Musaddık (sol 4) da katıldı.